Związek Zawodowy Rolnictwa "Korona" krytycznie ocenia projekt ustawy o zwrocie części podatku rolnego za rok 2024 (UD 35)
i stwierdza, że jest świadectwem nienajlepszej pracy
legislacyjnej resortu. Zdaniem Związku zamiast dokonywać zwrotu części podatku rolnego, należy obniżyć zwyczajnie jego wysokość.
W stanowisku przesłanym Ministerstwu Rolnictwa, Związek stwierdza:
1.
W
dniu 23 grudnia 2023 roku kierownictwo resortu rolnictwa zapewniło
protestujących rolników że utrzymany zostanie podatek rolny w 2024 roku na
poziomie z roku 2023. Z późniejszych publicznych wypowiedzi ministra rolnictwa
do mediów wynikało jednak, iż nie chodzi o obniżenie podatku, ale rodzaj
umorzenia, zwrotu części podatku. Potrzebne było ponad 3 miesiące od ww. zapowiedzi,
by powstał projekt ustawy, co nie świadczy dobrze o tempie pracy legislacyjnej.
Nastąpiło to dopiero po zapłacie pierwszej raty podatku rolnego, oraz po
kolejnych protestach rolniczych.
P Projekt
ustawy ukazał się na stronie Rządowego Centrum Legislacji 5 kwietnia br.
(piątek) dopiero o godz. 17.52, a termin na zgłoszenie uwag przewidziano do 8
kwietnia br (poniedziałek). Wynika z tego że na zgłoszenie uwag przewidziano
tylko 3 dni w tym sobota i niedziela (czyli dni wolne) Nie da się nie odnieść
wrażenia pozorności konsultacji społecznych w/s tego projektu ustawy.
Równocześnie zauważamy, że resort pominął w rozdzielniku - Związek Zawodowy Rolnictwa
„Korona”.
3.
Związek
krytycznie odnosi się do projektu, gdyż przewiduje on zwrot części podatku, a
nie jego obniżenie. Skutkiem przyjętej konstrukcji jest zatem przyjęcie
charakteru pomocowego, a tym samym:
-
ograniczenie podmiotowe liczby beneficjentów - do podatników podatku rolnego
prowadzącemu gospodarstwo rolne i będącemu mikroprzedsiębiorstwem, małym albo
średnim przedsiębiorstwem (art.2 ustawy);
-
konieczność tworzenia biurokratycznej procedury postępowania administracyjnego
wnioskowego także w sytuacji gdy podatek rolny nie został jeszcze zapłacony w
całości (art.3 ust.1 ustawy)
-
uznanie zwrotu za pomoc publiczną, a tym samym konieczność uzyskania pozytywnej
decyzji Komisji Europejskiej o zgodności ze wspólnym rynkiem pomocy publicznej
określonej w ustawie (art.6 ustawy), co znów nas stawia w roli petenta
względem Komisji Europejskiej.
Ponadto terminy
określone w ustawie są określone w sposób nie uwzględniający realia prawne. W
szczególności wniosek o zwrot należy złożyć od 2 do 31 maja 2024 roku, a organ
ma wydać decyzję do 30 czerwca 2024 roku. Należy zauważyć, że takie terminy
ustawowe oznaczają że ustawa musiałaby zostać przyjęta w trybie błyskawicznym
przez Radę Ministrów, Sejm, Senat, podpisana przez prezydenta i ogłoszona w
dzienniku ustaw. Na domiar złego przewiduje się 14-dniowe vacatio legis. Ale
nawet w przypadku szybkiego tempa legislacji krajowej w tej sprawie, należy
zauważyć, że jeszcze zgodę musi wydać Komisja Europejska, a jest to okres
wyborów do parlamentu europejskiego. Występuje zatem zagrożenie, iż do 30
czerwca nie będzie jeszcze zgody Komisji, gdy organa (wójt, burmistrz,
prezydent) będą zobowiązane do wydania decyzji zwrotowych. Ponadto projektodawca
ustawy nie wziął pod uwagę, że możliwa jest odmowa Komisji. Gwoli
przypomnienia od kwietnia 2023 roku Komisja Europejska wciąż nie wydała zgody
ws. dopłat do transportu zbóż i rzepaku do portów bałtyckich, przewidzianych
rozporządzeniem rady ministrów z dnia 14 kwietnia 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wprowadzające do rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. - §13 zu (Dz. U z dn. 21.04.2023 poz. 757).
Zasadniczym problemem zdaniem Związku
jest konieczność obniżenia kosztów produkcji rolnej (na ten element wskazuje
także Ocena Skutków Regulacji), a nie uwarunkowanie rolnika od decyzji
urzędniczych a Państwo Polskie od decyzji zewnętrznych (Komisji Europejskiej).
4.
W
związku z powyższym proponujemy całkowitą zmianę filozofii ustawy tzn.
- ustawa powinna
przyjąć nazwę „ustawa o wysokości podatku rolnego w roku 2024”
- Proponujemy
przyjęcie następujących zapisów ustawowych zamiast proponowanych w projekcie
tj..
art.1
„Wysokość stawek podatku rolnego w roku 2024:
1) od 1 ha
przeliczeniowego gruntów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 – 185,125 złotych,
2) od 1 ha gruntów, o których mowa w
art. 4 ust. 1 pkt 2 – 370,25 złotych
art.2. W
przypadku gdy należność z tytułu podatku rolnego za rok 2024 została uiszczona w wysokości przekraczającej stawki określone na
poziomie z art.1, organ zwraca nadpłatę na rachunek bankowy tego podatnika albo
rachunek tego podatnika prowadzony w spółdzielczej kasie
oszczędnościowo-kredytowej, wskazany przez podatnika
Art.3. Wójt,
burmistrz lub prezydent miasta przedstawia wojewodzie w terminie do dnia 15
stycznia 2025 r. sprawozdanie dotyczące wysokości z tytułu obniżenia stawek podatku
rolnego w roku 2024. Budżet państwa przekazuje gminom równowartość kwoty z
tytułu obniżenia stawek podatku rolnego, wynikającą ze sprawozdania w terminie
2 tygodni.
Art.4. Ustawa
wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
Stawki kwotowe określone w proponowanych
przez Związek rozwiązaniach są ustalone na poziomie roku 2023 i żadna zgoda
Komisji Europejskiej nie byłaby wymagana, gdyż nie byłaby to pomoc publiczna. Przypominamy
przy tym, iż w orzecznictwie wskazuje się, że zakaz
wprowadzania zmian w czasie trwania roku podatkowego traktowany jest jako
uszczegółowienie zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie
prawa oraz ochrony bezpieczeństwa prawnego. Dotyczy on wszystkich podatków,
których wymiar dokonywany jest za okresy roczne. Należy jednocześnie zaznaczyć,
że zakaz wprowadzania zmian w podatkach rocznych nie ma charakteru absolutnego,
o ile wprowadzane zmiany są korzystne dla podatnika. Tym samym uznaje się, że
zmiany prowadzące do korzystniejszego lub neutralnego – z punktu widzenia
podatnika – opodatkowania mogą wyjątkowo usprawiedliwiać ich wprowadzenie w
trakcie trwania roku podatkowego. A zatem dopuszczalne jest przyjęcie
rozwiązań obniżających stawki podatku rolnego w roku 2024 na poziomie 2023 w
trakcie roku podatkowego.
5. Na
zakończenie Związek uważa, iż dotychczasowa ustawa o podatku rolnym oparta jest
na archaicznych zasadach. Potrzebna jest nowelizacja tej ustawy, która
określałaby stawki podatku rolnego na stałym niezmiennym poziomie od 1 stycznia
2025 r. i stąd nasza propozycja zmiany art.6 ustawy o podatku rolnym tj.
Art.
6. 1. Podatek rolny za rok podatkowy wynosi:
1)
od 1 ha przeliczeniowego gruntów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 – 125 złotych,
2)
od 1 ha gruntów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 – 250 złotych
2.
Rady gmin są uprawnione do obniżenia cen skupu określonych w ust. 2,
przyjmowanych jako podstawa obliczania podatku rolnego na obszarze gminy.
Przy
określaniu stawki przyjęliśmy dotychczasowy sposób liczenia przy założeniu
średniej ceny żyta w wysokości 500 zł/t (na dzień 6.04.2024 według
cenyrolnicze.pl wynosi ona 507,50 zł/t dla żyta konsumpcyjnego i 472,86 zł dla
żyta paszowego). Kwotowe określenie stawki podatku pozwoliłby na
ustabilizowanie przychodów gmin na określonym poziomie, a rolnikom dawałaby
pewność, co do wysokości, niezależnie od zmian cen rynkowych żyta.