a) Nowy Podatek
Art. 3.1. ustawy ustanawiający Wpłaty na Fundusz w wysokości 0,25% wartości netto produktów rolnych, określonych w załączniku I do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zwanych dalej „produktami rolnymi”, nabytych od producentów rolnych w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz. U. z 2022 r. poz. 2001 i 2727), zwanych dalej „producentami rolnymi”, i przekazywane na Fundusz przez podmioty prowadzące skup, przechowywanie, obróbkę lub przetwórstwo produktów rolnych. Zapis ten jest faktycznie wprowadzeniem nowego quasi podatku od podmiotów prowadzących skup, przechowywanie, obróbkę lub przetwórstwo produktów rolnych. Zwracamy uwagę, że już obecnie podmioty skupujące mleko są zobowiązane do wpłat w wysokości 0,001 zł od każdego kilograma mleka, że podmioty wykonujące czynności podlegający opodatkowaniu podatkiem VAT są zobowiązane do wpłat w wysokości 0,1% wartości netto od zwierząt hodowlanych (np świń), zbóż a także roślin oleistych (w tym ostatnim – 0,2% wartości netto) zgodnie z ustawą o funduszu promocji produktów rolno-spożywczych. A zatem nie dość, że podmioty skupowe, przetwórcze są już obciążane daniną na rzecz funduszy promocyjnych, z których nie mają żadnego pożytku, to na domiar złego proponuje się kolejną daninę, która będzie ich obciążać, a ponadto doprowadzi albo:
1) do zmniejszenia opłacalności działalności skupowych, przechowalniczych i przetwórczych lub,
2) do przerzucenia koszty tejże daniny na rolników sprzedających swoje towary do ww. punktów (poprzez zmniejszenie cen skupowych) lub na konsumentów (poprzez ceny sprzedaży, zmniejszając w ten sposób konkurencyjność polskich produktów spożywczych)
Jednym z problemów polskiego rolnictwa są jego wysokie koszty produkcji, co odbija się na możliwości sprzedaży i dalszej produkcji. Każde dodatkowe obciążenie daninowe stanowi wzrost tychże kosztów. O ile wpłata w wysokości 0,25% wartości nie wydaje się pierwotnie wysoka (w przypadku cen pszenicy ok. 3 zł/t.), tym niemniej w przypadku podmiotów skupowych działających na zasadach rynku płaskiego staje się ona istotne, skoro marże na takim rynku sięgają zaledwie 2-3%. Dodatkowo warto zauważyć, że polskie rolnictwo nie jest w dobrym stanie. Na skutek różnych okoliczności w tym wysokich kosztów załamała się hodowla trzody chlewnej (ubytek 75% stad w ciągu 7 lat), a rynek zbóż i rzepaku przeżywa w tym roku bardzo trudne chwile, w związku z wysoką nadpodażą zbóż wynikającą z rekordowych zbiorów, wysokimi ubiegłorocznymi zapasami i importem ukraińskim, przy równoczesnym znacznym osłabieniu eksportu i obniżaniu się konsumpcji krajowej. Wiele firm handlowych zbożem i rzepaku liczy straty w związku ze spadającymi cenami, a w związku ze spadkiem płynności finansowej mogą mieć problemy z odnowieniem poziomu kredytu skupowego.
b) Kwartalne deklaracje
Także negatywnie oceniamy fakt nałożenia konieczności dokonywania do dyrektora oddziału terenowego KOWR kwartalnych deklaracji o wysokości naliczonych wpłatach (art.5 ust.1 ustawy), co zmusi podmiotowe skupowe w tym te mające niskie obroty do dokonywania deklaracji aż 4 razy w roku a nie np. raz w roku. Konieczność składania okresowych deklaracji w ciągu roku jest dodatkowym obciążeniem biurokratycznym i czasochłonnym dla małych podmiotów. Zwracamy przy tym uwagę, że przykładowo w podatku dochodowym od osób prawnych zrezygnowano z comiesięcznych deklaracji CIT-2, a składana jest jedynie deklaracja roczna - czytamy w stanowisku
c) Okres za które przyznane mają być rekompensaty
Wreszcie wątpliwości budzi Art. 20. Ustawy Pierwsze wnioski o przyznanie rekompensaty, o której mowa w art. 10 ust. 1, składa się w terminie od dnia 1 lutego 2024 r. do dnia 31 marca 2024 r. w odniesieniu do roku 2023, w którym podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 1, stał się niewypłacalny. Wprowadzenia ograniczenia rekompensat w stosunku do podmiotów w odniesieniu do roku 2023 rodzi pytanie: pod które konkretne podmioty ustawa została stworzona? Dlaczego nie uwzględnia się okresów wcześniejszych, choć problem niewypłacalności podmiotów skupowych występował także w minionych latach?
